Có một truyền thuyết mang tính biểu tượng để giài thích lý do tại sao Holi được tổ chức như một lễ hội màu sắc. Từ "Holi" bắt nguồn từ "Holika" người em gái xấu xa của vua quỷ Hiranyakashipu. Chính cái lễ hội được cho là có nguồn gốc từ Đền Prahladpuri của Mulan ở vùng Punjab. Ngôi đền ban đầu của Prahladpuri được cho là đã được xây dựng bởi Prahlada, con trai của Hiranyakashipu. 

Theo truyền thuyết, vua Hiranyakashipu là vua của Multan và đã giành được một ơn huệ khiến cho ông ta hầu như bất khả chiến bại. Ông trở nên hống hách, nghĩ mình là Thượng đế, mà yêu cầu tất cả mọi người thờ phụng chỉ mình ông.

Tuy nhiên, người con trai riêng của ông là Prahlada lại không nghe lời ông. Prahlada luôn trung thành với thánh Vishnu. Điều này đã làm Hiranyakashipu tức điên lên. Ông đã đưa ra những hình phạt tàn nhẫn cho con mình, nhưng không điều gì có thể ảnh hưởng đến sự quyết tâm cho rằng những gì mình làm là đúng của Prahlada. Cuối cùng, Holika, người dì ác độc của Prahlada đã lừa anh ngồi trên giàn thiêu với bà ta. Holika lúc đó đang mặc một chiếc áo choàng để tránh bị thương bởi lửa, trong khi đó Prahlada thì không như vậy. Khi ngọn lửa bùng lên, áo choàng bay khỏi Holika và bọc lấy Prahlada. giúp anh ấy sống sót trong khi Holika thì bị thiêu sống. Thấy vậy, Hiranyakashipu không thể kiềm chế cơn giận của mình, đập vỡ một trụ cột bằng chính cây gậy của ông. Đã có một âm thanh ầm ĩ và rồi thánh Vishnu xuất hiện dưới hình dạng của thánh Narashima và rồi ông đã giết Hiraynakashipu. Ngọn lửa là một biểu tượng nhắc nhở ta về sự chiến thắng của cái thiện trước cái ác, về Prahlada và Hiraynakashipu cũng như ngọn lửa đã thiêu cháy Holika. Ngày hôm sau, khi ngọn lửa đã nguội xuống, mọi người bôi tro lên trán, một tục lệ vẫn được một số người tuân theo. Cuối cùng, bột màu đã được sử dụng để tổ chức Holi.